5 cốc nước và 6 vị lãnh đạo... Đây vốn
là một câu hỏi phỏng vấn thực tế ở một doanh nghiệp gần đây, khiến nhiều
ứng viên trẻ tốt nghiệp các trường danh tiếng không khỏi ngỡ ngàng về
đáp án.
Phản ứng trước câu hỏi "hack não"
Trong phỏng vấn tuyển dụng, phỏng vấn tình huống là phương pháp được
nhà tuyển dụng dùng để kiểm tra được phản xạ của ứng viên và tính cách
thật của họ. Nhà tuyển dụng có thể xác định được kỹ năng hiểu vấn đề,
nắm được luồng tư tưởng và xử lý tình huống của ứng viên. Các tình huống
được xây dựng trên trách nhiệm, quyền hạn, các mối quan hệ và kĩ năng
giải quyết vấn đề dựa trên các tình huống thực tế xảy ra ở doanh nghiệp.
Một phần trong phỏng vấn tuyển dụng khiến bạn trẻ băn khoăn vắt óc
suy nghĩ nhiều khi không phải là câu hỏi chuyên môn mà chính là những
câu hỏi mở đòi hỏi tư duy sáng tạo, phản ứng trong thời gian ngắn nhất.
Câu hỏi thú vị dưới đây là một ví dụ sinh động của nhà tuyển dụng cách
đây không lâu khiến dân mạng đau đầu suy nghĩ phương án.
Nhà tuyển dụng đưa ra tình huống cho 5 ứng viên như sau: "Trong một
hội nghị đang sắp bắt đầu, bạn phát hiện có 6 vị lãnh đạo ngồi đó nhưng
trên bàn lại chỉ có 5 cốc nước, bạn sẽ giải quyết thế nào?"
Các ứng viên có câu trả lời lần lượt như sau:
Ứng viên đầu tiên: "Tôi sẽ trình bày rõ tình hình với các lãnh đạo, sau đó đi lấy thêm một cốc nước".
Ứng viên thứ hai: "Tôi sẽ để 5 cốc nước xen kẽ trước mặt 6 vị lãnh đạo đó, ai khát thì sẽ uống".
Ứng viên thứ 3: "Tôi sẽ sắp xếp các cốc nước theo chức vụ và tuổi tác của các vị lãnh đạo, người nào không có nước chắc sẽ tự hiểu được".
Ứng viên thứ 4: "Nếu chia nước theo chức vụ như vậy rõ ràng đó là
nịnh bợ. Tôi sẽ căn cứ theo thứ tự để phát nước. Đến người cuối cùng mà
không có thì họ có thể thông cảm cho tôi.
Ứng viên thứ 5: "Cách thứ nhất, tôi sẽ gọi đồng nghiệp đến, nhờ
chuyển những cốc nước mà "cuộc họp trước chưa kịp dọn đi", sau đó mang
lên 6 cốc nước mới.
Cách thứ hai, nếu không muốn bị phát hiện thái độ tiếp đãi quá
kém, tôi sẽ trình bày với các vị lãnh đạo, vì đang trong thời kì dịch
bệnh nên sẽ thay bằng nước đóng chai, sau đó mang 5 cốc nước xuống".
Kết quả cuối cùng, ứng viên thứ năm được nhận.
Cách xử lý tình huống của người thứ nhất có lẽ là phản ứng của đại đa
số người. Tuy nhiên trong quá trình phỏng vấn, câu trả lời này quá phổ
biến, các nhà tuyển dụng không đạt được mục đích mà họ muốn - một cách
giải quyết sáng tạo hơn thể hiện độ thông minh, tính cách và sự nhanh
trí của ứng viên.
Câu trả lời của người thứ 2 chắc chắn sẽ bị loại. Mỗi chiếc cốc được
đặt giữa hai nhà lãnh đạo. Biến vấn đề của bạn thành vấn đề của họ. Nghe
có vẻ khôn ngoan nhưng thực chất lại phạm vào điều tối kỵ nơi làm việc.
Đó chính là ném vấn đề về phía lãnh đạo chứ không tìm giải pháp xử lý.
Câu trả lời của người thứ 3 và người thứ 4 vẫn thể hiện việc chưa
giải quyết được vấn đề tận gốc và cũng là phản ứng chưa khéo léo nên rất
khó làm hài lòng nhà tuyển dụng.
Duy chỉ người thứ 5 có cách xử lý vừa mềm dẻo khéo léo, vừa chủ động
giải quyết tình huống, có định hướng tốt, đưa ra được những phương án
khác nhau, quả thực là một ứng viên có EQ cao và xứng đáng nhận tấm vé
vào công ty.
Hiện nay, những câu hỏi mở như vậy xuất hiện rất nhiều ở các doanh nghiệp cả trong và ngoài nước, trở thành chủ đề hot thường được bạn trẻ tranh luận trên mạng xã hội.
Không có câu trả lời đúng/sai, chỉ có câu trả lời ấn tượng
Vậy tại sao ngày càng nhiều doanh nghiệp phải thêm câu hỏi mở vào các cuộc phỏng vấn? Nó phản ánh thực tế nào?
Hầu hết các buổi phỏng vấn sẽ có ít nhất một vài câu hỏi phỏng vấn
xin việc dạng mở. Để dễ hiểu thì các câu hỏi mở là những câu hỏi không
thể trả lời đơn giản bằng "Có" hoặc "Không".
Nhà tuyển dụng có thể hỏi bạn câu hỏi mở vì hàng tá lý do. Nhìn
chung, họ hỏi bạn câu hỏi mở để biết hơn về tính cách của bạn cũng như
để thử xem bạn có phù hợp với văn hóa của công ty và vị trí tuyển trí
không. Họ cũng có thể đưa ra loại câu hỏi này để biết bạn liệu có đủ tố
chất và kinh nghiệm cần cho công việc.
Câu hỏi mở có thể khiến bạn trẻ cảm thấy bối rối vì thường sẽ có rất
nhiều cách khác nhau để trả lời. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng không có câu
trả lời đúng hay sai cho những loại câu hỏi này. Một câu trả lời ấn
tượng sẽ tập trung làm nổi bật lí do vì sao bạn là một ứng viên lý tưởng
cho vị trí cụ thể mà nhà tuyển dụng đang tìm kiếm.
Có thể thấy, các câu hỏi mở thường kiểm tra khả năng tùy cơ ứng biến,
kỹ năng tư duy của não bộ và kỹ năng giao tiếp tốt của một người.
Vậy các doanh nghiệp hiện nay rốt cuộc muốn tuyển người thế nào? Chắc chắn không phải những cỗ máy chỉ biết làm việc.
Trong thời buổi hiện đại, "năng lực chuyên môn" thực chất từ lâu đã trở thành năng lực tổng hợp.
Trên thực tế, không có câu trả lời tiêu chuẩn nào cho các câu hỏi mở.
Có một tư duy tốt, EQ cao, sự nhạy bén và tỉnh táo chắc chắn bạn sẽ
vượt qua thử thách của nhà tuyển dụng để có thể đạt được vị trí làm việc
mong muốn.
Lệ Thu